:: دوره 1، شماره 4 - ( پائیز 1399 1399 ) ::
جلد 1 شماره 4 صفحات 57-22 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی روند شکل‌گیری و تحولات بافت و ساختارهای کالبدی سکونتگاه تاریخی انارک
ملیکاسادات امیرزاده
چکیده:   (1308 مشاهده)
شهر انارک یکی از سکونتگاه­های تاریخی ایران است که در شمال شرقی شهر نائین قرار دارد. بافت کالبدی کهن انارک، محصور در میان چند کوه صخره­ای، علاوه بر بهره­مندی از میراث ارزشمند معماری، از نظام کالبدی-فضایی شایان توجهی برخوردار است. بقایای حصار و برج و بارو، دروازه­ها و معابر باریک و پر پیچ و خم این سکونتگاه نشانگر اندیشه امنیتی-دفاعی در ساخت شهر است. با بررسی بافت کالبدی به نظر می­رسد علاوه بر عوامل دفاعی، عوامل اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز نقش موثری را در شکل­گیری فرم بافت شهری در هر دوره ایفا کرده است. علی­رغم اینکه بافت کالبدی کهن انارک از خصوصیات ارزشمندی برخوردار است، بافت جدید شکل گرفته پس از انقلاب اسلامی از هیچ یک از خصوصیات حاکم بر بافت قدیم پیروی نکرده است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و تلاش بر این بوده است تا با مطالعات کتابخانه­ای و انجام پژوهش­های میدانی، داده­ها و اطلاعات مورد نیاز جمع­­آوری گردد. بدین منظور انواع تکنیک مطالعه اسنادی (کتابخانه­ای)، برداشت­های میدانی و همچنین مصاحبه با افراد محلی مورد توجه  قرار گرفت و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی به تحلیل داده­های گردآوری شده پرداخته شد. در این راستا در ابتدا نحوه شکل­گیری انارک و روند توسعه آن طی دوره­های مختلف تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس معرفی انواع بافت کالبدی، ساختارها و بناهای ارزشمند در بافت تاریخی سکونتگاه صورت پذیرفته است. در نهایت به خوانش شهر از دیدگاه سیاحان پرداخته شده است.شهر انارک یکی از سکونتگاه­های تاریخی ایران است که در شمال شرقی شهر نائین قرار دارد. بافت کالبدی کهن انارک، محصور در میان چند کوه صخره­ای، علاوه بر بهره­مندی از میراث ارزشمند معماری، از نظام کالبدی-فضایی شایان توجهی برخوردار است. بقایای حصار و برج و بارو، دروازه­ها و معابر باریک و پر پیچ و خم این سکونتگاه نشانگر اندیشه امنیتی-دفاعی در ساخت شهر است. با بررسی بافت کالبدی به نظر می­رسد علاوه بر عوامل دفاعی، عوامل اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز نقش موثری را در شکل­گیری فرم بافت شهری در هر دوره ایفا کرده است. علی­رغم اینکه بافت کالبدی کهن انارک از خصوصیات ارزشمندی برخوردار است، بافت جدید شکل گرفته پس از انقلاب اسلامی از هیچ یک از خصوصیات حاکم بر بافت قدیم پیروی نکرده است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و تلاش بر این بوده است تا با مطالعات کتابخانه­ای و انجام پژوهش­های میدانی، داده­ها و اطلاعات مورد نیاز جمع­­آوری گردد. بدین منظور انواع تکنیک مطالعه اسنادی (کتابخانه­ای)، برداشت­های میدانی و همچنین مصاحبه با افراد محلی مورد توجه  قرار گرفت و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی به تحلیل داده­های گردآوری شده پرداخته شد. در این راستا در ابتدا نحوه شکل­گیری انارک و روند توسعه آن طی دوره­های مختلف تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس معرفی انواع بافت کالبدی، ساختارها و بناهای ارزشمند در بافت تاریخی سکونتگاه صورت پذیرفته است. در نهایت به خوانش شهر از دیدگاه سیاحان پرداخته شده است.
واژه‌های کلیدی: انارک، سکونتگاه تاریخی، بافت کالبدی، ساختارهای تاریخی، توسعه
متن کامل [PDF 1504 kb]   (17 دریافت)    
نوع مطالعه: گزارش مورد | موضوع مقاله: تاریخ
دریافت: 1399/9/29 | پذیرش: 1399/11/19 | انتشار: 1399/12/4


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 1، شماره 4 - ( پائیز 1399 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها