شهر انارک یکی از سکونتگاههای تاریخی ایران است که در شمال شرقی شهر نائین قرار دارد. بافت کالبدی کهن انارک، محصور در میان چند کوه صخرهای، علاوه بر بهرهمندی از میراث ارزشمند معماری، از نظام کالبدی-فضایی شایان توجهی برخوردار است. بقایای حصار و برج و بارو، دروازهها و معابر باریک و پر پیچ و خم این سکونتگاه نشانگر اندیشه امنیتی-دفاعی در ساخت شهر است. با بررسی بافت کالبدی به نظر میرسد علاوه بر عوامل دفاعی، عوامل اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز نقش موثری را در شکلگیری فرم بافت شهری در هر دوره ایفا کرده است. علیرغم اینکه بافت کالبدی کهن انارک از خصوصیات ارزشمندی برخوردار است، بافت جدید شکل گرفته پس از انقلاب اسلامی از هیچ یک از خصوصیات حاکم بر بافت قدیم پیروی نکرده است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و تلاش بر این بوده است تا با مطالعات کتابخانهای و انجام پژوهشهای میدانی، دادهها و اطلاعات مورد نیاز جمعآوری گردد. بدین منظور انواع تکنیک مطالعه اسنادی (کتابخانهای)، برداشتهای میدانی و همچنین مصاحبه با افراد محلی مورد توجه قرار گرفت و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی به تحلیل دادههای گردآوری شده پرداخته شد. در این راستا در ابتدا نحوه شکلگیری انارک و روند توسعه آن طی دورههای مختلف تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس معرفی انواع بافت کالبدی، ساختارها و بناهای ارزشمند در بافت تاریخی سکونتگاه صورت پذیرفته است. در نهایت به خوانش شهر از دیدگاه سیاحان پرداخته شده است.شهر انارک یکی از سکونتگاههای تاریخی ایران است که در شمال شرقی شهر نائین قرار دارد. بافت کالبدی کهن انارک، محصور در میان چند کوه صخرهای، علاوه بر بهرهمندی از میراث ارزشمند معماری، از نظام کالبدی-فضایی شایان توجهی برخوردار است. بقایای حصار و برج و بارو، دروازهها و معابر باریک و پر پیچ و خم این سکونتگاه نشانگر اندیشه امنیتی-دفاعی در ساخت شهر است. با بررسی بافت کالبدی به نظر میرسد علاوه بر عوامل دفاعی، عوامل اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز نقش موثری را در شکلگیری فرم بافت شهری در هر دوره ایفا کرده است. علیرغم اینکه بافت کالبدی کهن انارک از خصوصیات ارزشمندی برخوردار است، بافت جدید شکل گرفته پس از انقلاب اسلامی از هیچ یک از خصوصیات حاکم بر بافت قدیم پیروی نکرده است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و تلاش بر این بوده است تا با مطالعات کتابخانهای و انجام پژوهشهای میدانی، دادهها و اطلاعات مورد نیاز جمعآوری گردد. بدین منظور انواع تکنیک مطالعه اسنادی (کتابخانهای)، برداشتهای میدانی و همچنین مصاحبه با افراد محلی مورد توجه قرار گرفت و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی به تحلیل دادههای گردآوری شده پرداخته شد. در این راستا در ابتدا نحوه شکلگیری انارک و روند توسعه آن طی دورههای مختلف تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است. سپس معرفی انواع بافت کالبدی، ساختارها و بناهای ارزشمند در بافت تاریخی سکونتگاه صورت پذیرفته است. در نهایت به خوانش شهر از دیدگاه سیاحان پرداخته شده است.
Amirzadeh M. Investigation of the Formation Process and Transformations in the Urban Fabric and Physical Structures of Anarak Historical Settlement. Journal title 2021; 1 (4) :22-57 URL: http://urbanhistory.khu.ac.ir/article-1-61-fa.html
امیرزاده ملیکاسادات. بررسی روند شکلگیری و تحولات بافت و ساختارهای کالبدی سکونتگاه تاریخی انارک. عنوان نشریه. 1399; 1 (4) :22-57